Σήμερα θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος πως η χριστιανική διανόηση κινείται στα πλαίσια του μοντερνισμού, γι αυτό και επιχειρώντας να δώσει στο χριστιανισμό τα χαρακτηριστικά κοσμοθεωρίας, επιδιώκει να τον εντάξει σε μια διαδικασία πραγματώσεως πολιτιστικών αξιών, οπότε παρατηρείται το παράδοξο από τη μια ν΄αμφισβητείται η αιωνιότητα των εγκοσμίων και από την άλλη η εγκοσμιότητα των αιωνίων.
Αυτές, οι κατά τα άλλα θεολογικές τοποθετήσεις, φανερώνουν και τις διαφορές, τα αγεφύρωτα χάσματα μεταξύ της ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και της δυτικής Καθολικής Εκκλησίας.
Στον αιώνα της επανάστασης και της κυριαρχίας της τεχνολογίας η δυτική θεολογική σκέψη αντίστασης, αντί να βασιστεί στην αναλλοίωτη αλήθεια των πατέρων και την ορθόδοξη εκκλησιολογική σκέψη, προσπαθεί να συμβιβάσει τα ασυμβίβαστα και αντί να προτάξει την αλήθεια καλώντας ταυτόχρονα την κοινωνία να μην αλληθωρίζει, αλληθωρίζει η ίδια προς την ψευδαίσθηση πως είναι δυνατόν να στρέψει το ενδιαφέρον της κοινωνίας για την κατανόηση του Είναι της Εκκλησίας με παραδείγματα και εικόνες από τη φυσική τάξη.
Δείχνει συγκατάβαση και ανοχή που φτάνει μέχρι την συνταύτιση με τις διάφορες ανθρωπολογικές ή κοινωνιολογικές προσεγγίσεις που όταν μιλούν για υπόσταση ή πρόσωπο εννοούν το άτομο, το οποίο εγωιστικά κατέχει το μέρος της ανθρώπινης φύσεως που του ανήκει, ενώ η ορθόδοξη θεολογική αλήθεια εννοεί το υποκείμενο, το οποίο έχει τη φύση από κοινού με τους άλλους και υπάρχει σε μια σχέση θετική με τα άλλα πρόσωπα.
Για την Ορθοδοξία δεν υπάρχει το «ίδιον θέλημα», γιατί αυτή η παραδοχή παραπέμπει στην ανακήρυξη του Εγώ ως ρυθμιστή της σχέσης του ανθρώπου με το Θεό και την κοινωνία.
Δεν είναι οι ατομικές ιδιότητες που συνθέτουν την ύπαρξη του ανθρώπου ως πρόσωπο, αλλά η μοναδική σχέση του με το Θεό, μια σχέση, που έρχεται να την επικυρώσει το Άγιο Πνεύμα και που πραγματοποιείται με τη βοήθεια της θείας χάρης.
Ηλίας Κ. Μάρκου
iliaskmarkou@yahoo.gr
