Το πνευματικό στοιχείο του ανθρώπου ζυγίζει τη γη, τ΄αστέρια, τους ήλιους, μετράει τις αποστάσεις τους, προβλέπει τις κινήσεις τους, υποτάσσει και θέτει υπό τον έλεγχό του τις καταπληκτικές δυνάμεις της φύσης. Δεν υπάρχει, λοιπόν, σύγκριση της ύλης με το πνεύμα, γι αυτό και η αξία της πνευματικής προσωπικότητας του ανθρώπου δεν μειώνεται στο ελάχιστο από τη μικρή μάζα και τον όγκο του σώματός του, όπως δεν συγκρίνεται και η μικρή κουκίδα της γης με το σύμπαν ολόκληρο.
Το μεγαλείο του πνεύματος του ανθρώπου έγκειται στο ό,τι είναι «πνοή Θεού», όπως παραστατικά αναφέρεται στην Αγία Γραφή. Είναι καιρός, λοιπόν, να εγκαταλείψουμε την περιπλάνησή μας στο διάστημα, για να συναντήσουμε εξωγήινους και στα άδυτα της ύλης για να ανακαλύψουμε την αφετηρία της ζωής και να ασχοληθούμε με τον εαυτό μας και τους συνανθρώπους μας.
Το επίπεδο των σχέσεων του ατόμου με την κοινωνία δεν πρέπει να διαστρεβλώνεται και να παρερμηνεύεται, δεν πρέπει να προσλαμβάνεται με λάθος τρόπο και να προσμετρείται με λάθος μέτρο. Κι αν η κοινωνία θεωρείται ως η σανίδα σωτηρίας του ανθρώπου μέσα στον ωκεανό του φυσικού απρόσωπου κόσμου, η αλήθεια της πραγματικότητας φανερώνει πως η σχέση της κοινωνίας με τη φύση προσδιορίζει και τη θέση του ατόμου μέσα στην κοινωνία. Και στις δύο πάντως περιπτώσεις, δηλαδή, κι όταν η κοινωνία συγκλίνει προς τη φύση και βρίσκεται κοντά της, κι όταν απομακρύνεται από αυτήν με την προβολή και τη χρήση του τεχνολογικού πολιτισμού, διατρέχει πάντα τον ίδιο κίνδυνο για να μεταμορφώσει το άτομο σ΄ένα καταναλωτικό ον και μόνο, με ερμητικά κλεισμένη τη στρόφιγγα της εσωτερικής ανάτασης και της πνευματικής αναζήτησης.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η κοινωνία στην πορεία της ανθρώπινης ιστορίας διαρκώς παράγει κάθε φορά και νέα είδωλα που τα προσφέρει για προσκύνημα και ως βιολογικός οργανισμός συντελεί στη μετατροπή του ανθρώπου σε μια άμορφη μάζα εγκλωβισμένη στα στενά πλαίσια της φυσικής αναγκαιότητας. Θα μπορούσε και σήμερα – όπως συνέβαινε πάντα – ο Θεός να είναι το μοναδικό στήριγμα και η μοναδική λύση, αλλά δυστυχώς στο βάθρο της θεότητας πολύ συχνά ανεβαίνουν και θρονιάζονται, αντί για το Θεό, η ίδια η φύση και η κοινωνία.
Ηλίας Κ. Μάρκου
iliaskmarkou@yahoo.gr