
Σύμφωνα με τα γραπτά των πατέρων της ερήμου (κατά τον 4ο και 5ο αιώνα) οι μοναχοί είναι άνθρωποι που έχουν διαχωριστεί γεωγραφικά από όλα και όλους, αλλά ταυτόχρονα συνδέονται κατά τρόπο αόρατο με όλους και με όλα μέσα από του Χριστού την αγάπη και την προσευχή.
Ο μοναχισμός διατηρεί ανόθευτη και κρατά ζωντανή την εμπειρία του Ιησού. Μέσα στις μονές, οι μοναχοί και οι μοναχές απελευθερώνονται από τις βιολογικές ανάγκες και τις εγκόσμιες έγνοιες και μέριμνες και ανακατευθύνουν όλη τους την ενέργεια, την προσοχή και το ενδιαφέρον τους προς την πλευρά της αποκλειστικής ενασχόλησης με την αλήθεια της πραγματικότητας του Θεού. Της πραγματικότητας αυτής μάρτυρες είναι οι άγιοι και οι αγίες, που δίνουν δύναμη παρηγοριάς στους ανθρώπους, οι οποίοι αδυνατούν να αποσπαστούν από τα καθήκοντά τους στον κόσμο ή και να τα εγκαταλείψουν για να ακολουθήσουν τον μοναχικό δρόμο, επιδιώκοντας την άμεση εμπειρία του θείου. Η βιωματική μαρτυρία των αγίων προσφέρει μια έμμεση επαλήθευση της πραγματικότητας του Θεού σε όλους μας. Αν δεν υπήρχαν οι προφήτες και οι άγιοι, για να επιβεβαιώσουν και να επισφραγίσουν την παρουσία του Θεού στον κόσμο μέσα από τα θαύματά τους και το προσωπικό τους παράδειγμα, ο Θεός σε τίποτα δε θα διέφερε από μια φιλοσοφική θεωρία ή μια στοχαστική αφαίρεση.
Είναι σημαντικό το ότι υπάρχουν Μοναστήρια, ότι υπάρχουν Μοναχοί και Μοναχές, στους οποίους ανατίθενται διακονήματα μέσα στην Εκκλησία, για να φωτίζουν και να καθοδηγούν τον κόσμο και κάθε ενδιαφερόμενο στην οδό της σωτηρίας. Ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακας έλεγε, «οι Άγγελοι είναι το φως των Μοναχών, και οι Μοναχοί είναι το φως των κοσμικών».
Όμως, όπως δεν ήταν αρκετό το ότι ήρθε ο Χριστός στη γη, αλλά έπρεπε και να τον ακολουθήσει όποιος ήθελε τη σωτηρία του, έτσι και τώρα, δεν αρκεί που υπάρχει ο Μοναχισμός για να βοηθάει όσους αγωνίζονται, αλλά πρέπει και ο κόσμος να θέλει να σωθεί, και να θέλει να φωτισθεί από τούς Μοναχούς.
Οι Γέροντες στο Άγιο Όρος, με ταπεινό και συγκαταβατικό πνεύμα υπενθυμίζουν σε όλους μας πως αν δεν θέλει ο κόσμος να σωθεί, τότε βρίσκει διάφορες προφάσεις, για να δικαιολογήσει την αδιαφορία του.
Ηλίας Κ. Μάρκου
iliaskmarkou@yahoo.gr